ΟΔΗΓΙΕΣ ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗΣ ΑΓΓΕΛΙΑΣ

Ιωαννίκιος Καρτάνος. Ο Κερκυραίος ιερωμένος που αναστατώνει την Ορθόδοξη Εκκλησία τον 16ο Αιώνα

Κορτιάνος – Κουαρτάνος: Quarta-no,

Φραγκο-λεβαντίνικη, καθολικής καταγωγής, η προέλευση αυτού του επίθετου, με οικόσημο το οποίο φέρει τις τρεις εποχές. Για την οικογένεια Κορτιάνου δεν υπήρχε τέταρτη εποχή, quarto no=Η τέταρτη εποχή όχι. Οι Κουαρτάνου-Καρτάνου  ήταν Κερκυραϊκή οικογένεια πιθανόν κρητικής καταγωγής, με τίτλο ευγενείας από τον 15ο αιώνα.

Το οικόσημο της οικογενείας

Ο Ιωαννίκιος ήταν γιος ενός ναυπηγού στην Κέρκυρα. Θα πρέπει να γεννήθηκε πριν το 1500,αφού εντοπίζεται πρώτη φορά στη Ρόδο το 1521 ήδη ως συντηρητής χειρογράφου στον Ναό της Παναγίας στην Λίνδο.Το σίγουρο είναι ότι το 1524 βρίσκεται ιερομόναχος και οικονόμος στο Μοναστήρι του Παντοκράτορος Σωτήρος στις Νυμφές της Κέρκυρας

Από το 1524  ξεκινά να ταξιδεύει για τις υποθέσεις και τα συμφέροντα του μοναστηριού του, φαίνεται όμως πως είχε την περιπλάνηση στο αίμα του. Οργώνει τον τότε ελληνόφωνο χώρο, τουρκοκρατούμενο και ενετοκρατούμενο, από την Κωνσταντινούπολη, στην Κρήτη ως τη Ρώμη και τη Βενετία. Οι περιπέτειες του βίου του περιπλέκονται ακόμη περισσότερο εξαιτίας της οικονομικής δυσπραγίας της οικογένειάς του. Τέσσερις αδελφές σε ηλικία γάμου έστεκαν πάντα δυσβάσταχτο βάρος γι’ αυτόν. Ναυπηγός, όπως είπαμε  ο πατέρας του, αναγκάζεται να εργαστεί σε οθωμανικούς ταρσανάδες στην Κωνσταντινούπολη και την Ήπειρο, όπου και πέφτει θύμα απαγωγής από τουρκαλβανούς πειρατές. Ο Ιωαννίκιος  στη Κέρκυρα είχε ανέβει στο βαθμό του  μέγα Πρωτοσύγγελου. Παρόλο που δεν είναι γνωστές οι ακριβείς ημερομηνίες γέννησης και θανάτου του, έζησε μια ζωή συναρπαστική σαν μυθιστόρημα.

Μετέβη για σπουδές στη Βενετία. Εκεί, οι οικονομικές συναλλαγές με άπιστους,οι  προστριβές με τις ενετικές αρχές,αλλά  κυρίως τα υπέρογκα έξοδα για την  διάσωση του πατέρα του αβγατίζουν τα χρέη του.

Ο Καρτάνος  βρισκόμενος σε συναναστροφή με την Ελληνική παροικία της Βενετίας  κατέκρινε  δημόσια  τον μητροπολίτη Μονεμβασίας Αρσένιο,( *)διότι εκείνος  είχε ασπασθεί τον Καθολικισμό και  επιχείρησε κάποια μέρα της Σαρακοστής του 1534 να κηρύξει στην ελληνική Ορθόδοξη εκκλησία της Βενετίας, έχοντας την επίσημη άδεια των βενετικών αρχών.Ο  Αρσένιος  είχε προστάτη τον Πάπα Λέωντα Ι’ .

*(Αρσένιος (Αριστόβουλος Αποστόλης, Ηράκλειο Κρήτης 1468 – Βενετία 1535). Μητροπολίτης Μονεμβασίας (1506-9, 1524) και λόγιος. Το 1524 κατάφερε να ανακτήσει τον αρχιεπισκοπικό θώκο της Μονεμβασίας, και  με τη βοήθεια του πάπα.Το ίδιο έτος διορίστηκε ιεροκήρυκας της Ελληνικής Κοινότητας Βενετίας. Ο διορισμός του αυτός υπήρξε αφορμή διχασμού των μελών της κοινότητας, προκαλώντας σοβαρά σκάνδαλα και βίαιες συγκρούσεις).

Ο Αρσένιος τον κατήγγειλε στις αρχές και η αντιπαράθεση με προσβλητικά λόγια είχε ως αποτέλεσμα την τριετή φυλάκιση του Ιωαννίκιου στη Βενετία .

Στη φυλακή  έμεινε από τις 10 Οκτωβρίου του 1534 ώς το τέλος Σεπτεμβρίου του 1537.

Στη φυλακή  «διά να απερνάγη ο λογισμός» του, έγραψε ένα βιβλίο που εκδόθηκε το 1536 με τίτλο: «Το παρόν βιβλίο έναι η παλαιά τε και νέα διαθήκη, ήτοι το άνθος και αναγγαίον αυτής»

Το βιβλίο αυτό τυπώθηκε από τον εκδότη  Bartolomeo Zanetti το 1536, ενώ ο Καρτάνος ήταν φυλακή.

Η τελευταία σελίδα του βιβλίου

Το βιβλίο 800 σελίδων, διαιρείται σε τέσσερα μέρη: α΄Το δογματικόν (κεφ1-24) β΄Το Ιστορικόν (κεφ 25-191) γ΄Το ηθικόν(19 ομιλίαι)  και δ΄το Τελετουργικόν.

Πίνακας περιεχομένων

• 1Πως εγεννήθη ο Χριστός και που Κεφ. ρνθ΄
• 2Πως ο Υιός του θεού εγεννήθη εις την Βηθλεέμ και ο άγγελος εφανίσθη των ποιμένων, ήγουν των βοσκών Κεφ. ρξ΄
• 3Πώς εδώ είχανε μετρήσει όλα τα θαύματα και τα σημεία άπερ εφάνησαν όταν ο Χρι-στός εγεννήθη Κεφ. ρξα΄
• 4Πως οι Μάγοι εγύρισαν οπίσω απ’ άλλην στράτα και δεν υπήγαν από το σπίτι του Ηρώδου δια τον φόβον Κεφ.ρξβ΄
• 5Πως ο Αριστοτέλης υπήγε να εγκαλέσει τον Ηρώδη εις τον βασιλέαν εις την Ρώ-μην Κεφ. ρξγ΄
• 6Πως ο άγγελος φαίνεται κατ’ όναρ τω Ιωσήφ και λέγει να πάρει το παιδίον και την μητέρα αυτού εις την Αίγυπτον Κεφ. ρξδ΄
• 7Πως ο Ηρώδης έκαμε και εσκότωσαν όλα τα παιδία εις την Βηθλεέμ και εις τα περίχω-ρα αυτής Κεφ. ρξε΄
• 8Πως ο Ιησούς περιπατώντας με τα παιδία, αναστήθη ένα παιδί οπού ήτον απεθαμένο Κεφ. ρξς΄
• 9Πως έστειλαν τον Ιησούν εις το σχολείον Κεφ. ρξζ΄
• 10Πώς ο Ιησούς Χριστός επεριεπάτει απάνω εις την ακτίναν του ηλίου Κεφ.ρξη΄
• 11Πώς έστειλαν τον Ιησούν δευτέραν φοράν εις το σχολείο εις άλλον δάσκαλον Κεφ. ρξθ΄
• 12Πως ο Ιωσήφ υπήγε να κάμει ένα κρεβάτι εις έναν του γείτοναν Κεφ. ρο΄
• 13Πώς ο Ιησούς έκαμε δώδεκα γενεές από τα πουλία Κεφ.ροα΄
• 14Πως ο Ιησούς ήφερεν από το νερόν εις την ποδίαν του της Θεοτόκου της μάνας του Κεφ.ροβ΄
• 15Πως η Θεοτόκος και ο Ιωσήφ υπήγαν και ηύραν τον Ιησούν και εδίδασκε με τους Γραμματείς Κεφ. ρογ΄
• 16Πως ο Ιησούς Χριστός εβγήκεν από την Γαλιλαίαν και υπήγε εις τον Ιορδάνην ποταμόν και εβαπτίσθη υπό του Ιωάννου Κεφ. ροδ΄
• 17Πώς ο Ιησούς Χριστός έκαμεν το νερόν κρασί εις τον εν Κανά της Γαλιλαίας Κεφ. ροε΄
• 18Πως ο Ιησούς εδίδασκεν και διδάσκοντας έρχεται εις αυτόν ένας άρχοντας ονόματι Ιάειρος, πλούσιος, και παρακαλεί τον να του αναστήσει την θυγατέρα του, και πως υγίανεν μίαν γυναίκα οπού την έτρεχεν το αίμα Κεφ. ρος΄
• 19Πώς ο Ιησούς Χριστός υπήρε δώδεκα μαθητάς και υπήγε εις την Ιερουσαλήμ και παγαινάμενος ανάβλεψεν έναν τυφλόν Κεφ. ροζ΄
• 20Πώς ο Χριστός εχόρτασεν πέντε χιλιάδες ανθρώπους με πέντε ψωμία και με δύο ψάρια Κεφ. ροη΄
• 21Πως ο Χριστός απερνώντας από την κολυμβήθραν την προβατικήν υγίανε τον παράλυτον οποίος ήτον εκεί πολύν καιρόν Κεφ.ροθ΄
• 22Περί του Δείπνου του Μυστικού και ετέρων αποδείξεων Κεφ. ρπ΄
• 23Περί την σταύρωσιν του Χριστού Κεφ. ρπα΄
• 24Περί την τριήμερον ανάστασιν του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού Κεφ.ρπβ΄
• 25Περί των επτά αγίων και Οικουμενικών Συνόδων εις τίνος βασιλέως έγινε μια έκα-στη Κεφ. ρπγ΄
• 26Εντεύθεν άρχομαι από τον καιρόν της Βενετίας πότε έγινεν, και θέλω ειπεί έως τον καιρόν της Μοθώνης Κεφ. ρπδ΄
• 27Πως ο Πιλάτος έγραψε του Τιβερίου του βασιλέως τα θαύματα του Χριστού και την ζωήν του Κεφ. ρπε΄
• 28Πως ο Κλαύδιος Καίσαρ έγραψε του Πιλάτου περί της αρρωστίας αύτου Κεφ. ρπς΄
• 29Πως ο Πιλάτος εδέκτη τον Βολουσιανόν τον αποκρισάρην με μεγάλην τιμήν Κεφ. ρπζ΄
• 30Πως ο Βολουσιανός γυρεύοντας τίποτες να εύρει από του Χριστού ηύρηκεν μίαν ονό-ματι Βερόνικα, οπού είχεν το σουδάριον του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού Κεφ. ρπη΄
• 31Πως ο Κλαύδιος ο βασιλεύς επροσκύνησε το άγιον σουδάριον Κεφ. ρπθ’
• 32Πως ο Νέρων ο βασιλεύς εσκοτώθη ατός του Κεφ. ρζ’

          33Πως ο Ουεσπεσιανός έκαμεν εκδίκησιν δια τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν Κεφ. ρζα΄*

ΠΗΓΗ: https://www.corfu-museum.gr/